1. ประวัติเขาแผงม้า
เขาแผงม้า เป็นชื่อที่ชาวบ้านของอำเภอวังน้ำเขียวเรียก ด้วยเพราะลักษณะเทือกเขาแห่งนี้คล้ายกับแผงคอม้า หากแต่ในอดีตในช่วงหน้าแล้ง เกิดไฟป่าเป็นประจำทุกปี สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากชาวบ้านเผาป่า เพื่อทำให้เกิดหญ้าระบัด ซึ่งเป็นอาหารชั้นดีของพวกสัตว์กินพืชทั้งหลาย อย่างพวกเก้ง กวาง โดยสัตว์จำพวกนี้จะออกมากินหญ้าที่แตกใบอ่อนจากหญ้าระบัดเหล่านี้ ในขณะเดียวกันก็หารู้ไม่ว่า ตัวเองกำลังตกเป็นเหยื่อของเหล่านายพรานที่เข้ามาล่า บวกกับการบุกรุกเพื่อสร้างพื้นที่ทำกินของชาวบ้าน ทำให้พื้นที่เขาแผงม้าทรุดโทรมจนกลายเป็นเขาหัวโล้น
จนเมื่อปี พ.ศ. 2537 เขาแผงม้าได้รับการฟื้นฟูจากโครงการพื้นที่ปลูกป่าถาวรเฉลิมพระเกียรติ เนื่องในโอกาสที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงครองราชย์ครบ 50 ปี ที่ช่วยพลิกฟื้นให้เขาแผงม้ากลับมามีสภาพป่าที่สมบูรณ์ เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่า และเหล่าฝูงกระทิงที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ จนกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ ที่เปิดโอกาสให้ทุกคนได้เข้ามาศึกษาระบบนิเวศร่วมกันระหว่างคนและสัตว์ป่า
2. ที่ตั้งของเขาแผงม้า
3. จุดกางเต็นท์และชมกระทิง เขาแผงม้า
กิจกรรมยอดนิยมเมื่อมาเที่ยวเขาแผงม้า นั่นคือ การส่องฝูงกระทิง โดยจุดที่ได้รับความนิยม คือบริเวณจุดสกัดเขาสูง เขาแผงม้า ณ จุดนี้ นักท่องเที่ยวจะได้เห็นฝูงกระทิงออกมาหากินหญ้าบริเวณทุ่งหญ้ากว้างของเขาแผงม้าอย่างใกล้ชิด ซึ่งปัจจุบันนี้มีกระทิงป่าอาศัยอยู่จำนวนมากกว่า 300 ตัว ทั้งนี้นักท่องเที่ยวสามารถมานอนกางเต็นท์ ซึมซับบรรยากาศความสวยงามของธรรมชาติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งช่วงหน้าหนาว
ทั้งนี้นักท่องเที่ยวจำเป็นต้องเตรียมอุปกรณ์กางเต็นท์ต่าง ๆ มาเอง รวมถึงอุปกรณ์ยังชีพต่าง ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าจะประกอบอาหารให้ใช้เป็นเตา ไม่อนุญาตให้ก่อกองไฟ เพราะอาจทำความเสียหายให้แก่ผืนหญ้าได้
4. ข้อปฏิบัติสำหรับการกางเต็นท์
- ลานกางเต็นท์จะปิดล็อกกุญแจด่านในเวลา 19.00 น. หลังจากนั้นจะไม่อนุญาตให้เข้าไม่ว่ากรณีใด ๆ กรณีจะออกมีเหตุฉุกเฉิน เช่น เจ็บป่วย ให้แจ้งเจ้าหน้าที่หรือติดต่อเบอร์โทรศัพท์ 098 916 9799
- เมื่อนักท่องเที่ยวชำระค่าธรรมเนียมเรียบร้อย ให้เก็บตั๋วที่เจ้าหน้าที่มอบให้ เพื่อแสดงกับเจ้าหน้าที่ผู้ตรวจในเวลา 18.00-19.00 น. หากไม่มีตั๋วแสดงกับเจ้าหน้าที่ผู้ตรวจท่านอาจต้องชำระค่าธรรมเนียมกับเจ้าหน้าที่ใหม่
- ตั้งแต่เวลา 22.00-23.00 น. จะมีเจ้าหน้าที่เดินตรวจลานกางเต็นท์อีกครั้ง และสำหรับเต็นท์ใดที่ส่งเสียงดังจะเตือนให้งดใช้เสียงหลัง 22.00 น. กรุณาให้ความร่วมมือด้วย หากต้องมีเตือนซ้ำหรือขัดขืนและไม่ปฏิบัติตามกฎระเบียบอาจจะมีการเชิญให้เก็บของออกจากลานกางเต็นท์ทันที
5. ช่วงเวลาเหมาะสมสำหรับดูกระทิง
ช่วงเวลาของการเฝ้ารอชมฝูงกระทิง ถือว่าเป็นห้วงเวลาที่เฝ้ารอด้วยใจจดจ่อ เพราะสนุกกับการมานั่งลุ้นว่า “วันนี้เราจะได้เจอกับสัตว์สี่เท้าเจ้าถิ่นของเขาแผงม้าแห่งนี้เข้าหรือเปล่า” ว่ากันว่าช่วงเวลาที่เหมาะสมสำหรับการชมฝูงกระทิง ควรเป็นช่วงเย็น ๆ ตั้งแต่สีโมงเย็นเป็นต้นไป เพราะเป็นช่วงที่กระทิงออกมาหากิน
จริง ๆ เขาแผงม้านักท่องเที่ยวสามารถขึ้นมาเที่ยวชมได้ตลอดทั้งปี แต่ถ้ามาเที่ยวช่วงหน้าฝน อาจจำเป็นต้องเพิ่มความระมัดระวังมากเป็นพิเศษ เพราะเส้นทางขึ้น-ลงเขามายังจุดชมกระทิง ค่อนข้างมีความลาดชัน ถนนลื่น ถ้าเป็นไปได้…ควรเพิ่มความระมัดระวังในการขับขี่มากเป็นพิเศษ
6. ข้อควรปฏิบัติสำหรับนักท่องเที่ยว
นักท่องเที่ยวที่มาเที่ยวเขาแผงม้า ควรปฏิบัติตามหลัก 4 ม. อย่างเคร่งครัด ดังนี้
- ไม่ทิ้งขยะไว้เป็นภาระ โดยการนำขยะกลับบ้าน
- ไม่ให้อาหารสัตว์ป่า
- ไม่ขับขี่ยานพาหนะเร็วเกินกว่าที่กำหนด
- ไม่ส่งเสียงดัง
โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องขยะ ด้วยเพราะทางเขตห้ามล่าสัตว์ป่าเขาแผงม้า ไม่มีพื้นที่สำหรับกำจัดขยะ และไม่มีนโยบายตามเก็บขยะให้นักท่องเที่ยว จึงขอความกรุณานักท่องเที่ยวทุกคนที่มา รับผิดชอบสิ่งของหรือขยะของตัวเองที่นำขึ้นมาให้นำกลับลงไปด้วยทุกครั้ง เพื่อปลูกฝังจิตสำนักของนักท่องเที่ยวที่ดี ทั้งยังเป็นการรับผิดชอบต่อส่วนรวมอีกด้วย
7. อัตราค่าเข้าเขตห้ามล่าสัตว์ป่าเขาแผงม้า
ตามระเบียบของทางกรมอุทยานฯ มีรายละเอียด ดังนี้
ภาพจาก เฟซบุ๊ก กระทิง เขตห้ามล่าสัตว์ป่าเขาแผงม้า
8. ช่องทางสอบถามข้อมูลต่าง ๆ
9. การเดินทางมายังเขาแผงม้า
ออกจากตัวเมืองจังหวัดนคราชสีมาโดยใช้เส้นทางหลวง 304 ปักธงชัย-วังน้ำเขียว ประมาณ 77 กิโลเมตร พอถึงอำเภอวังน้ำเขียวให้มุ่งหน้าเข้าสู่เขาแผงม้า กม.ที่ 83 โดยใช้เส้นทางถนนศาลเจ้าพ่อ-วังหมี จากนั้นตรงไปอีก 7 กิโลเมตร ก็จะเจอเขตห้ามล่าสัตว์ป่าเขาแผงม้า แล้วให้เลี้ยวซ้ายตรงไปอีกประมาณ 4 กิโลเมตร ก็จะเจอจุดชมกระทิง (นักท่องเที่ยวที่ไปเที่ยวเขตห้ามล่าสัตว์ป่าเขาแผงม้า ต้องใช้รถส่วนตัวหรือรถนำเที่ยวเท่านั้น เนื่องจากไม่มีรถโดยสารวิ่งผ่าน)
ใครที่อยากสัมผัสกับความสวยงามของธรรมชาติอีกหนึ่งแห่งของไทย เขาแผงม้าน่าจะเป็นอีกหนึ่งตัวเลือกที่น่าสนใจ นอกจากจะเดินทางไปง่าย ๆ ไม่ไกลจากกรุงเทพฯ แล้ว เหมาะอย่างยิ่งที่จะเอาไว้เป็นพิกัดสำหรับชาร์จพลังความสุข ซึ่งถูกเติมเต็มด้วยธรรมชาติอีกด้วย ^ ^
ขอขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจาก
เฟซบุ๊ก กระทิง เขตห้ามล่าสัตว์ป่าเขาแผงม้า, เฟซบุ๊ก สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 7 (นครราชสีมา), เว็บไซต์ portal.dnp.go.th